5 października 2022 roku Biblioteka Publiczna Gminy Zamość miała zaszczyt gościć jedną z najbardziej poczytnych i lubianych autorek naszych czytelniczek, Panią Tanyę Valko. Pisarka przybyła do nas wraz ze swoim moderatorem, Panem Igorem Kaczmarczykiem, który podobnie jak ona dużą cześć swojego życia spędził w egzotycznych krajach. Spotkanie to było okazją do promocji najnowszej książki autorki, pt. „Arabskie opowieści”, ale również Pana Igora, który wydał książkę pt. „Islamskie fatum”. Tanya Valko w krajach orientu spędziła 25 lat, wyruszyła tam za swoim ówczesnych chłopakiem, który dostał stypendium w Kairze. Pracowała jako asystentka ambasadora RP, była nauczycielką w Szkole Polskiej w Libii. Pani Tanya na początku spotkania nawiązała do swojego debiutu literackiego, czyli do „Arabskiej żony”, gdzie opisała losy Polki Doroty i muzułmanina Ahmeda. Kolejno ukazują się „Arabska córka” oraz „Arabska krew”. W wyniku doświadczeń z pobytu w Arabii Saudyjskiej powstaje „Arabska księżniczka”, gdzie autorka neguje muzułmańskie prawo szariatu. Ze względu na bezpieczeństwo swoje i swoich najbliższych książka zostaje wydana dopiero po opuszczeniu Arabii Saudyjskiej przez pisarkę. Dalsze losy rodziny Salimi i prawdziwe oblicze Azji ujęte są w kolejnych pozycjach – „Okruchy raju” oraz „Miłość na Bali”. Po 6 letnim pobycie w Dżakarcie pisarka przeniosła się na bliski wschód, na tereny Syrii i Iraku. Doświadczenia z tego pobytu autorka ukazuję w kolejnych swoich książkach: „ Arabska krucjata”, „Arabski mąż”, oraz „Arabski syn”. Bardzo dużo informacji o sytuacji w tym miejscu pisarka pozyskiwała z raportów, zapisków i dokumentów prowadzonych przez księży, siostry zakonne i misjonarzy. Po wielu latach pobytu na obczyźnie Tanya Valko wraca do kraju, gdzie na nowo układa sobie życie. Jak sama mówi, to rzeczywistość z pandemią i wszystkimi restrykcjami nie są dla niej niczym nowym. W krajach terrorystycznych, w których przebywała często dostawała smsy od służb, żeby nie opuszczać domów ze względu na bardzo wysoki zagrożenie terrorystyczne. Jednak po wielu latach poza domem czuła się cudzoziemką we własnym kraju.
W sumie Arabska saga liczy 20 powieści nawiązujących do kultury krajów orientalnych. Na stronach swych powieści autorka porusza różne tematy dotyczące życia w tak pięknych, egzotycznych i zarazem niebezpiecznych krajach. Pisarka porusza aspekt zemsty, nawiązuje do biblijnego hasła „oko za oko, ząb za ząb”, bo uczucie zemsty jest bardzo mocno zakorzenione w ich umysłach i sercach muzułmanów. Autorka wspomina sytuację covidową w Izraelu, o tym jak przestrzegano restrykcji, zakazów, nakazów. Jednak wśród uczestników spotkania największe poruszenie wywołał temat zdrady. Zdrady nie tylko związanej z cudzołóstwem, ale również zdrady religii i apostazja. Z taką sytuacją spotykamy się w „Arabskiej zdrajczyni”, gdzie jak potwierdza Pani Tanya, dokonywana jest tzw. zbrodnia honorowa. Jest ona wykonywana przez ojca, brata, kuzyna kobiety, która dopuściła się cudzołóstwa. W dalszej części spotkania rozmawialiśmy o ostatniej, najnowszej powieści pisarki „Arabskie opowieści”, która jest podsumowaniem ponad 25 letniego pobytu autorki w krajach muzułmańskich. Ukazuje tutaj swoje pierwsze doświadczenia z pobytu w krajach arabskich. Powieść ta, jak zaznaczyła autorka, nie jest powieścią autobiograficzną, ale w tej książce możemy odnaleźć bardzo dużo szczegółów z życia pisarki. Nie jest to również kontynuacja pozostałych powieści. Jest to osobna pozycja książkowa, ale ci, którzy czytali wcześniejsze książki autorki będą mogli dowiedzieć się o innych ciekawych rzeczach w odniesieniu do pozostałych powieści. Wraz z autorką i jej bohaterami odwiedzamy nie tylko Arabię Saudyjską, czy Libię, ale również wyspę Lampedusę, Mediolan, Gran Canarię, Maroko, Marrakesz, czy pustynię Saharę.
W końcowej części spotkania, które poniekąd jest również promocją książki Pana Igora pt. „Islamskie fatum” rozmawiamy o pracy konsula w ambasadzie RP w Libii. Książka ta jest swoistym dokumentem ukazującym treści typowo dyplomatyczne, „małe piekiełko polskiej i zagranicznej dyplomacji”, życie podwładnego ambasadora wykonującego mrówczą pracę, a także problemy z jakimi musi się borykać podwładny , Tomasz. Autor przyznaje, że postać Tomasza to poniekąd jego własne postrzeganie tamtejszej rzeczywistości z punktu widzenia polskiego konsula.
Czas spędzony z Panią Tanyą Valko oraz Panem Igorem Kaczmarczykiem na pewno nie był czasem straconym dla uczestników naszego spotkania. Usłyszeliśmy wiele ciekawych rzeczy dotyczących życia w krajach muzułmańskich, poznaliśmy bliżej kulturę, zwyczaje, wartości ludzi mieszkających na w Arabii Saudyjskiej, Izraelu, Libii i wielu, wielu innych orientalnych miejsc.
Bardzo dziękujemy autorom, że zechcieli nas odwiedzić i przybliżyć nam tamtejszą kulturę. Uczestnikom spotkania dziękujemy za to, że wyruszyli z nami w tą wyjątkową, orientalną przygodę. Zaznaczam, że spotkanie odbyło się w ramach Kierunku Interwencji 4.1.Blisko, będącego częścią Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021 – 2025, którego organizatorem jest Narodowe Centrum Kultury.
Oczywiście zapraszamy na dalsze spotkania i przedsięwzięcia organizowane w naszej bibliotece.
Kustosz Dorota Waga/BPGZ Mokre/Filia Wysokie
